คุณสมบัติของม้าที่ฝึกดีแล้ว หนึ่งในข้อนั้นคือความเป็นวงศ์ของพญาม้า คือทำตัวให้สมกับความเป็นยอดม้ายอดของม้าจะไม่ถ่ายอุจจาระปัสสาวะตรงที่ตัวเองนั่งหรือนอนเช่นเดียวกันกับสาวกในธรรมวินัยนี้ ไปอยู่ที่ไหนจะไม่คายสิ่งที่เป็นปฏิกูลเอาไว้ สิ่งที่เป็นปฏิกูลคือกายทุจริต วจีทุจริต มโนทุจริต ให้ทิ้งราคะ โทสะ โมหะด้วยสติ สติที่ระลึกถึงธรรมะ

ถ้าเราทำสติให้มีกำลัง มีการประคับประคองไว้ให้ดี ทำอยู่อย่างต่อเนื่องไม่ขาดสาย ฝึกให้ในใจมี ธัมมานุสสติ ทำอะไรให้มีการระลึกถึงธรรมะอยู่เสมอ ๆ ธรรมะจะเป็นเหมือนกับอาวุธทางที่เดินไปก็จะงดงามทั้งในเบื้องต้น ท่ามกลาง และที่สุด

Time index

[05:06] ความดีของธรรมะไม่ใช่อยู่ที่บทพยัญชนะ แต่เป็นจิตใจที่พ้นจากกิเลส จึงให้เข้าใจธรรมด้วยเข้าใจทำ ตั้งสติขึ้น ระลึกถึงธรรมะเป็น “ธัมมานุสสติ”

[15:41] สวากขาตธรรม รสแห่งธรรมกินได้ไม่รู้อิ่ม

[19:08] ในธรรมวินัยนี้ฝึกเหมือนกับการฝึกช้างม้าโค ไล่มาตามลำดับขั้น

[25:55] เพ่งให้ถูกจุดดุจม้าอาชาไนย

[30:09] ทำตัวให้สมกับความเป็นยอดม้า เป็นวงศ์ของพญาม้า

[39:05] แม้ถูกสถานการณ์บีบคั้นให้ประคับประคองดุจพญาม้าที่ถูกแทง และเอาชีวิตเป็นเดิมพันเช่นบุรุษถือหม้อน้ำมัน

[50:15]ฝึกกระทำในเรื่องของธัมมานุสสติ มีธรรมะเป็นอาวุธ